آشنایی با مفهوم کدک (Codec) برای انتخاب بهترین فرمت ویدئویی
- آموزش تدوین, آموزش داوینچی, آموزش رایگان, آموزش رایگان افترافکت, آموزش رایگان پریمیر
- [reading_time]
سلام دوستان امیدوارم حالتون خوب باشه. امروز قصد داریم به یک مبحث خیلی مهم بپردازیم که اونم آشنایی با مفهوم کدک و معرفی رایج ترین کدک ها در صنعت ساخت ویدئو هستش. شما برای اینکه بتونید ویدئوهای خودتون رو با بهترین فرمت خروجی بگیرید و منتشر کنید اول باید با مفهوم کدک آشنا بشید تا در ادامه مسیر بتونید از کانتینر ها و فرمت های مختلف ویدئو استفاده کنید.
اگر به صورت تخصصی حوزه تدوین ویدئو رو دنبال میکنید حتما این مطلب و مطالب مرتبط بعدی رو مطالعه کنید تا برای ساخت ویدئو با فرمت مناسب حرفی برای گفتن داشته باشید و مثل افراد عادی به فرمت های ویدئویی مختلف نگاه نکنید.
آشنایی با مفهوم کدک (Codec)
حتما تا حالا اصطلاحاتی مثل AVI ،MPEG-4 ،WMV ،DivX ،WebM یا MP4 به گوشتون خورده. خوب برای افراد معمولی این اصطلاحات فقط مخفف فایل های ویدئویی هستن میتونیم برای هر فایل ویدئویی انتخاب کنیم. اما ما به عنوان یک متخصص حوزه تدوین باید بدونیم که بعضی از این مخفف ها فرمت های فایلی هستن که برای پخش در کانتینر ها تعریف شدن و بعضیاشون هم کدک هایی که به کوچک کردن فایل هایی ویدئویی یا صوتی داخل کانتینر ها کمک میکنن. کانتینر هم به مجموعه ای از فایل های کدک صوتی و تصویری هست.
کدک ها کارشون فشرده کردن یا خارج کردن فایل های ویدئویی و تصویری از حالت فشرده هستش که چون فایل های ویدئویی معمولا حجم بالایی دارن به عنوان یه تدوینگر نیاز زیادی به استفاده از کدک ها داریم. دلیل نیازمون هم کاملا مشخصه چون در حال حاضر استفاده از ویدئو برای مصارف مختلف مثل مصارف تجاری در دنیا به شدت زیاده و همینطور در حال افزایشه پس اگر قادر نباشیم حجم فایل های خودمون رو کاهش بدیم ممکنه برای انتقال یه پخش اون ها به دردسر بیفتیم.
آموزش پیشنهادی ریکومگ: اصطلاحات تدوین ویدیو
کاری که کدکها انجام میدن:
- یک فایل ویدئویی رو فشرده کرده و اون رو با فرمت کانتینر چندرسانهای مطابقت میدن.
- اگر دستگاه مقصد از کدک پشتیبانی کنه، فایل رو از حالت فشرده خارج کرده و آماده پخش میکنه.
اکثر فایلهای ویدیویی مثل عکسهایی که با دوربین شکار میشن فشرده شده هستن تا فضای کمتری اشغال کنن. قبلا وسایل ذخیرهسازی دیجیتال پیشرفته و قدرتمند نبودن و نیاز به فشردهسازی فایلها یک نیاز مبرم بود. یک دیسک Blu-Ray معمولاً ظرفیتی معادل ۳۰ تا ۵۰ گیگابایت داره که اگر قصد داشته باشین فایلی با این حجم دانلود کنید یا روی دیسک سخت خود ذخیره کنید، احتمالاً با کمبود فضا مواجه خواهید شد.
به همین منظور و در راستای کاهش حجم فایلهای ویدیویی، اونا رو فشرده میکنن تا با کمی افت کیفیت که معمولاً قابل تشخیص هم نیست، حجم فایلها چندین برابر کاهش پیدا کنه.
یک کدک وظیفه فشردهسازی یا برعکس اون یعنی بازگرداندن به حالت اولیه (Decode) رو انجام میده. یک کدک براساس قانون خاصی فایل ویدیویی شما رو تفسیر کرده و آماده پخش روی صفحه نمایشگر میکنه و شما معمولاً روی کامپیوترهای شخصی و در سیستمعامل خودتون تعدادی از کدکها رو بهطور پیشفرض دارید.
اگر به کدکهای بیشتری نیاز داشته باشین میتونید اونارو جداگانه دانلود و نصب کنید یا اینکه از نرم افزارهای پخشی مثل VLC یا K-Lite Codec Pack استفاده کنین. این پلیرها در دل خود مجموعه کاملی از کدک های مختلف رو دارن و اینطوری توانایی پخش اکثر فرمتهای صوتی و ویدیویی را دارن و استفاده از نرم افزارهای پخشی مثل VLC یا KM Player بهتر و راحتتر از نصب کدکها بصورت جداگانه هست.
تعدادی از کدک ها رایج
یک کدک خوب طراحیشده دارای راندمان یا ظرفیت بالایی برای حفظ کیفیت و در عین حال کاهش اندازه فایله که در زیر میتونید با تعدادی از متداولترین کدکها آشنا بشید:
- H.264/AVC: این کدک امروزه بهطور گسترده در ویدیوهای دیجیتال مورد استفاده قرار میگیره. بخصوص وقتی صحبت از سرویسهای پخش ویدیو میشه H.264 رو میتونیم تقریباً روی هر دستگاهی پخش کنیم. داده با کیفیت بیشتر و حجم کمتر ذخیره میشه و این کدک نسبت به Mpeg4 و Divx هم کیفیت بالاتری داره؛ حجم فایل H.264 تقریباً نصف Divx هست.
- H.265/HEVC: برای جایگزینی کدک H.264 توسعه پیدا کرده اماهنوز نتونسته یک جایگزین مناسب باشه. H.265 در حین استریم میتونه به میزان قابلتوجهی پهنای باند مورد نیازو کاهش بده. الگوریتمی که از اون استفاده میشه ۵۰ درصد راندمان فشردهسازی بهتری داره که منجر به فایلهای کوچکتر میشه و اولین کدکی هستش که از وضوح ۸k پشتیبانی میکنه.
- AV1: بزرگترین مزیت این کدک اینه که منبع باز و بدون حق امتیازی داره، به این معنی که میتونید کاملاً رایگان ازش استفاده کنید. کدک ویدیویی AV1 هنوز بطور کامل در مقیاس گسترده در همه رسانهها یکپارچه نشده اما بسیار کارآمده (۳۰٪ کارآمدتر از H.265).
- FFmpeg: شامل فرمت هایی مثل MPEG-2 هستش که برای ذخیرهسازی در DVD ها مورد استفاده قرار میگیره یا فرمت MPEG-4 که در فروشگاه iTunes توسط اپل یا در برخی از سرویسهای اشتراکگذاری ویدیو آنلاین بکار گرفته میشه.
- VP9: گوگل کدک ویدیویی VP9 را توسعه داده و این کدک توسط همه محصولات گوگل از جمله اندروید، کروم و یوتیوب پشتیبانی میشن. کدک رایگان VP9 کیفیت فوقالعادهای رو تولید مییکنه چون همون بیت ریت H.265 رو داره. نقطه ضعف بزرگش اینه که توسط دستگاههای اپل پشتیبانی نمیشه.
- DivX: با انواع مشخصی از فایلهای MPEG-4 کار میکنه و قبلا برای تبدیل DVD ها استفاده میشد. اون زمان که فرمتهای HD هنوز کارو دست نگرفته بودن.
- XviD: نسخه متن باز DivX به محسوب میشه و در فضای آنلاین و مخصوصا اشتراکگذاری غیرمجاز محتوا بسیار محبوبه. حجم فایلهای XviD با همون کیفیت DVD تقریباً یک سوم فایل اصلیه.
خوب دوستان امیدوارم با مفهوم کدک به خوبی آشنا شده باشید چون این مفهوم یا شاید این مطلب مقدمه ای باشه برای آشنایی کامل و تخصصی شما با مبحث انتخاب فرمت مناسب برای ویدئو. خیلی ممنون از اینکه تا آخر این مطلب همراه ما بودید خیلی خوشحال میشیم که نظرات شما در مورد این موضوع رو در کامنت های زیر بخونیم و در سریع ترین زمان ممکن هم پاسخگوی شما خواهیم بود.