جلوه‌های ویژه بصری یا VFX یکی از پیشرفته‌ترین تکنیک‌ها در دنیای سینما، بازی‌های ویدیویی، تبلیغات و موزیک‌ویدیوهاست. این فناوری امکان خلق صحنه‌ها و موجوداتی را فراهم می‌کند که در دنیای واقعی وجود ندارند یا تولید آن‌ها بسیار خطرناک و پرهزینه است. از اژدهاهای آتشین و کهکشان‌های خیالی گرفته تا صحنه‌های حماسی جنگی، همه با کمک این فناوری ممکن شده‌اند.
جلوه‌های ویژه بصری، مرزهای تخیل و واقعیت را از میان برداشته و به سازندگان این امکان را می‌دهد تا ایده‌های خلاقانه و تخیلی خود را به تصویر بکشند.
اولین مرحله ساخت جلوه‌های ویژه، طراحی مدل ساده‌ای از صحنه است که تیم تولید بتواند از قبل دیدگاه واضحی نسبت به نتیجه نهایی داشته باشد.
در این مرحله، اشیاء، شخصیت‌ها و محیط‌ها به صورت سه‌بعدی طراحی میشوند. تیم VFX با دقت بالا مدل‌هایی مثل ساختمان‌ها، موجودات خیالی یا وسایل نقلیه را ایجاد می‌کند.
رندر مرحله‌ای است که همه چیز را واقعی‌تر می‌کند. نورپردازی، سایه‌ها، جزئیات سطح و حرکات آب همگی در این بخش اضافه میشوند.
از فیلم‌های هالیوودی مثل آواتار و ارباب حلقه‌ها گرفته تا پروژه‌های ایرانی مانند فیلم محمد رسول‌الله، جلوه‌های ویژه نقش کلیدی دارند.
عناوینی مانند Assassin’s Creed و Horizon Zero Dawn با جلوه‌های ویژه به سطوح بی‌نظیری از واقع‌گرایی و هیجان دست یافته‌اند.
تبلیغاتی که محصولات را به‌شکلی خیره‌کننده و جادویی به نمایش می‌گذارند، به‌شدت از جلوه‌های ویژه استفاده می‌کنند.
دنیای‌های فانتزی و واقعیت‌های موازی در موزیک‌ویدیوهای مدرن با کمک جلوه‌های ویژه خلق میشوند.
در سال‌های اخیر، هوش مصنوعی انقلابی در دنیای جلوه‌های ویژه ایجاد کرده است. ابزارهای مبتنی بر AI بسیاری از فرآیندهای پیچیده را سریع‌تر و ارزان‌تر کرده‌اند.
ابزارهایی مثل Stable Diffusion و DALL-E به کاربران این امکان را می‌دهند که تنها با یک توضیح متنی، مدل‌های سه‌بعدی پیچیده ایجاد کنند.
ابزارهایی مانند Runway ML و Kaiber Studio فرآیندهای پیچیده رندر را در زمانی کوتاه‌تر انجام می‌دهند.
با استفاده از هوش مصنوعی، حرکات شخصیت‌ها و اشیاء به‌صورت خودکار و با دقت بسیار بالا طراحی میشوند.
دوستان عزیزم جلوه های ویژه به دو نوع تقسیم میشن که امروز میخوایم در مورد هر دونوع اونا صحبت کنیم و بهتون بگیم که چی به چیه. دو نوع جلوه ویژه عبارتند از:
موقع ساختن یک فیلم صحنه ها و سکانس هایی هستن که ساختن اونا سخت تر از بقیه هست و برای ساختن اونا بدلکارا و فیلم بردارا و متخصصینی باید دست به کار بشن. اما تو این نوع از جلوه های ویژه خوبی که وجود داره اینه که تمام صحنه ها به صورت واقعی فیلم برداری شدن و با کمک ماکت ها و عروسک ها و انفجار های ساختگی کار راه میفته ولی بازم این نوع جلوه ویژه خودش به دو مدل تقسیم میشه.
جلوه های نوری مدل اول این نوع از جلوه های ویژه هستن که در اون فریم ها به صورت عکس ضبط میشن و برای قرار دادن بازیگر یا سوژه در صحنه های مورد نظر از اون ها استفاده میشه. به این تکنیک جلوه های عکسی هم گفته میشه و کمی پر استفاده تر هستن.
مدل دوم جلوه های مکانیکی هستن این مورد هم به صورت واقعی فیلم برداری میشه و تو این یکی کلا میریم تو فاز ترکوندن واقعی و استفاده از ماکت ها و ماشین های انفجاری و صحنه سازی و مدل های مقیاسی و آتیش بازی و هر کاری که از دست کارگردان بر بیاد دیگه. از تکنیک های قدیمی هم هستش چون قبلا که نمیتونستن از تکنولوژی برای ساخت همچین صحنه هایی استفاده کنن از این کارا میکردن و هنوزم خیلی طرفدار داره چون جوش باحال تره و همه چیز واقعیه.
وقتی کار به جایی برسه که برای ساخت یک سکانس جلوه های ویژه دیداری و فیلم برداری به صورت واقعی کافی نباشه اون موقعس که پای نرم افزار افترافکت و ویژوال افکتس کشیده میشه وسط. این نوع جلوه های ویژه همونیه که باهاش فیلم های ابرقهرمانی ساخته میشه و باهاش میشه هرچیزی رو خلق کرد.
جلوه های ویژه دیداری شامل روتواسکوپی، انیمیشن ها، ترکینگ ها و خیلی موارد دیگه ایه که در مطالب دیگه به طور اختصاصی بهشون خواهیم پرداخت. ولی در نظر داشته باشید که ساخت جلوه های ویژه دیداری خیلی گرون تر از جلوه های ویژه میدانی تموم میشه و به همین دلیله که امروز فیلم های ابرقهرمانی و فیلم های هالیوودی میلیون ها دلار هزینه ساختشون میشه. چون به مقدار خیلی زیادی تو این فیلم ها از این تکنیک ها استفاده میشه و کاری هم نمیشه کرد. دیگه نمیشه بیان صحنه جنگ تانوس و مرد آهنی رو با فیلم برداری واقعی بسازن که.
اگرچه بازار VFX در ایران هنوز با استانداردهای هالیوودی فاصله دارد، اما همچنان این حوزه رشد خوبی داشته است.
در حال حاضر نرم افزار افترافکت یکی از قوی ترین نرم افزار ها برای ساختن انواع جلوه های ویژه هستش که ما خیلی در مورد این نرم افزار با شما صحبت کردیم.
دوره آموزشی افترافکت آموزشگاه ریکولی که در اون تکنیک های ساخت جلوه ویژه به خوبی آموزش داده شده. اگر که دوست دارین آموزش افترافکت رو بصورت کاملا پروژه محور یاد بگیرید به دوره افترافکت ریکولی مراجعه کنید.
